Chantavirusny sindrom — što za śmiertanosny virus, ad jakoha pamierła žonka akciora Chekmana?

27 lutaha u domie ŭ horadzie Santa-Fe, što ŭ amierykanskim štacie Ńju-Mieksika, byli znojdzienyja cieły 95-hadovaha akciora Džyna Chekmana i jahonaj 65-hadovaj žonki, pijanistki Betsi Arakava. Adrazu naturalnym čynam źjaviłasia viersija, što jany byli zabityja ci skončyli žyćcio samahubstvam, ale nieŭzabavie vyśvietliłasia, što pryčyny śmierci byli naturalnyja. Prytym pieršaj pamierła žančyna, pryčynaj čaho stała padchoplenaje joj redkaje infiekcyjnajek zachvorvańnie. Što za jano?

Ujavicie, što vy zachodzicie ŭ stary chleŭ ci prybirajecie dačny domik paśla zimy. Vy zaŭvažajecie ślady hryzunoŭ, padmiatajecie padłohu i navat nie padazrajacie, što ŭdychajecie śmiertanosny virus.

Pavialičyć

Upieršyniu chantavirusny lohačny sindrom (HPS) byŭ vyjaŭleny ŭ 1993 hodzie ŭ ZŠA paśla ŭspyški ŭ rehijonie Čatyry Kuty (Juta, Kałarada, Aryzona, Ńju-Mieksika).

U adnu ź miascovych balnic źviarnuŭsia małady mužčyna ź ciažkaj adyškaj. Daktary sprabavali vyratavać jaho, ale chvaroba raźvivałasia imkliva, i pacyjent pamior. Rasśledavańnie pakazała, što jaho dziaŭčyna i jašče piać čałaviek u rehijonie pamierli ad padobnych simptomaŭ.

Heta pryciahnuła ŭvahu Centra pa kantroli i prafiłaktycy zachvorvańniaŭ ZŠA, jaki pačaŭ daśledavańnie i nieŭzabavie ŭstanaviŭ, što pryčynaj śmiarotnych vypadkaŭ staŭ novy chantavirus, jaki pieradajecca hryzunami.

HPS — chvaroba, jakaja raspaŭsiudžanaja ŭ Paŭnočnaj i Paŭdniovaj Amierycy. Tolki niekalki vypadkaŭ zachvorvańnia było vyjaŭlena ŭ Jeŭropie i Turcyi.

U Paŭnočnaj Amierycy virus pieradajecca praz alenievaha chamiačka (Peromyscus maniculatus), u Paŭdniovaj — praz daŭhachvostaha rysavaha pacuka (Oligoryzomys longicaudatus).

Pavialičyć

U hryzunoŭ hety virus nie vyklikaje simptomaŭ i zachoŭvajecca ŭ arhaniźmie na praciahu ŭsiaho žyćcia. Jon utrymlivajecca ŭ mačy, fiekalijach i ślinie hetych žyvioł. Ludzi čaściej za ŭsio zaražajucca, udychajučy zaražany pył u miescach, dzie pasialilisia myšy (naprykład, u chlavach, padvałach, starych damach). Mahčymaje taksama zaražeńnie praź ježu, ukusy ci drapiny. Było zafiksavana niekalki vypadkaŭ pieradačy hetaha virusa ad čałavieka da čałavieka.

U Paŭnočnaj Amierycy štohod rehistrujucca dziasiatki vypadkaŭ HPS, u toj čas jak u Paŭdniovaj Amierycy — bolš za 100 vypadkaŭ.

Pavodle źviestak Suśvietnaj arhanizacyi achovy zdaroŭja, siaredniaja śmiarotnaść ad chantavirusnaha lohačnaha sindromu ŭ ZŠA moža pieravyšać 50%. Zachvorvańnie sustrakajecca na ŭsioj terytoryi krainy, a Mižnarodny kamitet pa taksanamii virusaŭ zarehistravaŭ 13 raznavidnaściaŭ chantavirusa, zdolnych vyklikać hetuju niebiaśpiečnuju infiekcyju.

Jak praciakaje chvaroba?

Inkubacyjny pieryjad chantavirusnaha lohačnaha sindromu ŭ siarednim składaje 21 dzień, adnak moža dasiahać i 33 dzion u zaležnaści ad uzbudžalnika.

Chvaroba raźvivajecca paetapna: na pieršaj stadyi simptomy nahadvajuć zvyčajnuju prastudu — pavyšeńnie tempieratury, kašal, abciažaranaje dychańnie, boli ŭ myšcach i słabaść.

Druhaja faza nastupaje i supravadžajecca rezkim paharšeńniem stanu: raźvivajecca vostraja lohačnaja niedastatkovaść, vyklikanaja aciokam lohkich. Na hetym etapie mohuć uźniknuć surjoznyja parušeńni pracy serca — tachikardyja, arytmija, kardyjahienny šok, jakija supravadžajucca rezkim padzieńniem arteryjalnaha cisku (hipatanijaj). U redkich vypadkach mahčymaje paražeńnie nyrak, što pryvodzić da vostraj nyračnaj niedastatkovaści.

Mienavita na hetaj fazie nazirajecca najbolšaja kolkaść śmiarotnych vynikaŭ, pakolki krytyčny stan pacyjenta moža nastupić litaralna ŭ miežach 48 hadzin.

Faza adnaŭleńnia doŭžycca ad niekalkich miesiacaŭ da niekalkich hod. Dychalnaja funkcyja pastupova palapšajecca, adnak zadyška moža zachoŭvacca da dvuch hadoŭ. Nyrki adnaŭlajuć svaju pracu, što supravadžajecca pavieličeńniem kolkaści mačaspuskańniaŭ.

Paśla pieraniesienaha zachvorvańnia paŭtornaje zaražeńnie małavierahodnaje, bo arhanizm farmuje pažyćciovy imunitet.

Vakcyny suprać HPS nie isnuje, tamu hałoŭnym sposabam praduchileńnia zachvorvańnia źjaŭlajecca prafiłaktyka.

Kab paźbiehnuć zaražeńnia chantavirusam, treba minimizavać kantakt z hryzunami, jakija jaho pieranosiać. Dla hetaha važna nie pakidać ježu ŭ adkrytym dostupie, prybirać za hryzunami biaśpiečnymi mietadami i nie dapuskać ich praniknieńnia ŭ žyllo. Tym, chto pracuje ŭ miescach, dzie mohuć być zaražanyja hryzuny, rekamiendujecca nasić masku dla abarony dychalnych šlachoŭ.

Admysłovych supraćvirusnych preparataŭ ad chantavirusa nie isnuje. Tamu daktary mohuć tolki dapamahać arhanizmu zmahacca z chvarobaj.

• 2
• 0
• 0
• 1
• 17
• 3
• 0
• 0