U Biełarusi narešcie źjaviacca elektronnyja recepty i balničnyja. Prajekt zatrymaŭsia na try hady z-za sankcyj
Da kanca 2025 hoda ŭłady abiacajuć narešcie zapuścić u Biełarusi nacyjanalnuju sistemu elektronnaj achovy zdaroŭja. Usie danyja pra stan zdaroŭja pacyjenta i lačeńnie buduć zachoŭvacca ŭ asabistym kabiniecie. Z časam praciahnuć balničny i aformić recept na leki možna budzie dystancyjna. Dla čaho patrebien hety prajekt i čamu jaho zapusk nie adbyŭsia ŭ 2022-m, jak raniej abiacali čynoŭniki, piša Deutsche Welle.

Nacyjanalnaja sistema elektronnaj achovy zdaroŭja — maštabny prajekt, jaki zakranie kožnaha hramadzianina Biełarusi: i pacyjentaŭ (bolš za 9 młn čałaviek), i miedycynskich śpiecyjalistaŭ (bolš za 50 tysiač daktaroŭ i 120 tysiač siarednich miedycynskich rabotnikaŭ).
Meta prajekta — palepšyć jakaść miedycynskich pasłuh i stvaryć adzinuju sistemu, dzie buduć sabranyja ŭsie danyja pra stan zdaroŭja i lačeńnie pacyjenta. Raspracoŭščyki abiacajuć zrabić nie tolki sajt, ale i mabilny dadatak.
Miedustanovy buduć pastupova padklučać da novaj sistemy. U krainie ciapier bolš za 550 balnic, amal 1400 paliklinik. Za hod miedarhanizacyi fiksujuć bolš za 100 miljonaŭ naviedvańniaŭ, lačeńnie ŭ balnicach atrymlivaje bolš za 2,5 miljona pacyjentaŭ, jašče 2,6 miljona vyklikaŭ absłuhoŭvaje chutkaja dapamoha.
U sistemie achovy zdaroŭja pastupova adychodziać ad papiarovych nośbitaŭ. Zadača — zrabić tak, kab miedrabotnik zmoh apieratyŭna atrymać poŭnuju infarmacyju pra pacyjenta, navat kali toj źviarnuŭsia pa dapamohu ŭ inšym nasielenym punkcie, tłumačać u Ministerstvie achovy zdaroŭja.
Taksama prajekt dazvolić kiravać čerhami, dystancyjna afarmlać recepty na preparaty i praciahvać balničnyja, zachoŭvać danyja pra analizy i abśledavańni, vyklikać miedrabotnikaŭ na dom. Heta pavinna źnizić nahruzku na supracoŭnikaŭ, aščadzić čas pacyjentam. A jašče dapamahčy ŭ raźvićci telemiedycyny. Sabranaja ŭ elektronnym vyhladzie infarmacyja dapamoža chutčej sistematyzavać statystyčnyja danyja pa achovie zdaroŭja ŭ krainie.
Čynoŭniki abiacali, što prajekt zapracuje jašče ŭ 2022 hodzie, ale hetamu pieraškodzili nakładzienyja na Biełaruś razam z Rasijaj sankcyi.
Farmalna zachodnija krainy nie ŭvodzili abmiežavańni pa miedycynskaj častcy. Naadvarot, u rašeńniach adznačajecca, što zabarona nie tyčycca miedycynskich vyrabaŭ i preparataŭ. Ale ŭskosna sankcyi ŭsio ž paŭpłyvali na miedycynu, što pryznavaŭ były ministr achovy zdaroŭja Dźmitryj Pinievič:
«2022 hod unios istotnyja sankcyjnyja karektyvy ŭ pracu pa stvareńni nacyjanalnaj sistemy elektronnaj achovy zdaroŭja».
Ambicyjny prajekt byŭ zajaŭleny ŭ 2020 hodzie, jaho stvareńnie było praduhledžana pahadnieńniem ab pazycy ź Mižnarodnym bankam rekanstrukcyi i raźvićcia (MBRR). Padtrymku abiacała i Suśvietnaja arhanizacyja achovy zdaroŭja.
Ministerstva achovy zdaroŭja zaklučyła damovu z kampanijaj Ericsson Nikola Tesla, heta charvacki filijał šviedskaha vytvorcy, da pačatku vajny ŭ kampanii byŭ ofis u Miensku. Suma kantraktu pieravyšała 57 miljonaŭ dalaraŭ.
Uviesnu 2022-ha charvackaja kampanija ŭ svaich spravazdačach jašče adznačała, što Minsk, choć i ciesna supracoŭničaje z Rasiejaj, niepasredna nie ŭdzielničaje ŭ vajnie, adnak praz hod pajšła z rynku — apieracyjny prybytak pamienšyŭsia na 15%.
«Paśla ŭviadzieńnia sankcyj ES u dačynieńni da Biełarusi nam daviałosia skasavać damovu ab prajekcie ŭkaranieńnia elektronnaj achovy zdaroŭja i spynić usie novyja prodažy na hetym rynku», — tłumačyła prezidentka Ericsson Nikola Tesla Hardana Kavačavič.
U kastryčniku 2022-ha Suśvietny bank pieravioŭ usie pazyki Mižnarodnaha banka rekanstrukcyi i raźvićcia, dadzienyja Biełarusi abo harantavanyja joju, u status nieabsłuhoŭvanych. Suma praterminoŭki skłała bolš za 68 miljonaŭ dalaraŭ, niepahašanaja asnoŭnaja suma pa pazykach MBRR — 967 miljonaŭ dalaraŭ. Z maja 2020-ha nie było ŭchvalena nivodnaj pazyki dla Biełarusi, a ŭ sakaviku 2022 hoda hrupa Suśvietnaha banka spyniła ŭsie svaje prahramy ŭ Biełarusi.
Ministerstvu achovy zdaroŭja daviałosia šukać novaha vykanaŭcu, jaki ŭsio ž taki stvoryć sistemu elektronnaj achovy zdaroŭja, z raźlikam užo na biudžetnyja srodki. Spačatku havorka išła pra 2024 hod, ciapier nazyvajecca novy termin — da kanca 2025-ha.
Zakazčykam prajekta vystupaje Ministerstva achovy zdaroŭja. Hienpadradčyk — «Ahienctva servisizacyi i reinžynirynhu», kampanija stvoranaja ŭ 2021 hodzie i śpiecyjalizujecca na absłuhoŭvańni dziaržaŭnych infarmacyjnych sistem. Apieratary — Respublikanski navukova-praktyčny centr miedycynskich technałohij, infarmatyzacyi, kiravańnia i ekanomiki achovy zdaroŭja i «Biełtelekam».
Jak adznačajuć raspracoŭščyki, na fonie ŭzłomu dziaržaŭnych servisaŭ «Kibierpartyzanami» adčuvalnym zastajecca pytańnie abarony infarmacyi pra pacyjentaŭ. Treba arhanizavać abaronienuju sietku pieradačy danych z kožnaj miedycynskaj ustanovy, navat u vioskach.
U kožnaha lekara budzie ličbavy podpis, pry dapamozie jakoha možna budzie ŭvajści ŭ sistemu. Raspracoŭščyki raźličvajuć, što heta taksama dapamoža pavysić abaronu. Taksama elektronny ličbavy podpis budzie vykarystoŭvacca pry afarmleńni balničnych, elektronnych receptaŭ, nakiravańniaŭ na abśledavańni.
Kamientary