Rubiel umacoŭvajecca. Što heta aznačaje dla ekanomiki i dla kašalkoŭ
Za apošnija niekalki miesiacaŭ dalar upaŭ z 3,6 da 3,1 rubla. «Naša Niva» spytała ŭ ekanamista, jak umacavańnie rubla da dalara i jeŭra moža adbicca na biełaruskaj ekanomicy.

Čamu rubiel umacoŭvajecca?
Umacavańnie kursu biełaruskaha rubla adbyvajecca na fonie ŭmacavańnia rubla rasijskaha. Kali ŭ pačatku hoda za dalar davali 113 rasijskich rubloŭ, to bližej da kanca sakavika — 83 rubli. Heta i źjaŭlajecca asnoŭnaj pryčynaj.
Ekśpiert BEROC Anastasija Łuzhina adznačaje, što na ŭmacavańnie rasijskaha rubla, u svaju čarhu, upłyvajuć adrazu dva faktary: pazityŭnyja tendencyi ŭ źniešnim handli i adnaŭleńnie kantaktaŭ z ZŠA, to-bok hieapalityčny faktar.
«Situacyja z ekspartam u Rasii niadrennaja. Adbyłosia źnižeńnie impartu pry roście ekspartu ŭ lutym, tamu my majem sumieś hieapalityčnych i ekanamičnych faktaraŭ, jakija ŭpłyvajuć na ŭmacavańnie rasijskaj valuty», — tłumačyć ekśpiert.
Kažučy pra toje, jak umacavańnie biełaruskaha rubla moža paŭpłyvać na ekanomiku Biełarusi, ekanamist adznačaje, što dla acenki treba abapiracca na valutny košyk, a nie tolki na kurs dalara ci jeŭra.
«U košyku valut kurs praktyčna nie źmianiŭsia — źnižeńnie adbyłosia ŭ ramkach adnaho pracenta, pakolki nazirajucca roznanakiravanyja tendencyi. Kali da dalara naš rubiel umacoŭvajecca, to da rasijskaha rubla kurs źnižajecca.
Heta značyć, što dla rasijskaha rynku našy tavary stanoviacca bolš pryvabnymi, što niadrenna dla ekspartu. Impart pry hetym stanovicca mienš pryvabnym, heta značyć, moža daražeć u biełaruskich rublach. Dadatkovym faktaram dla rostu cen impartu źjaŭlajecca vysoki ŭzrovień inflacyi ŭ Rasii», — ličyć Łuzhina.
Što tyčycca dalara, ciapier jaho kurs dla Biełarusi, pa słovach ekśpierta, nie tak važny, jak 4-5 hadoŭ tamu, pakolki asnoŭnyja raźliki viaducca ŭ rasijskich rublach i kitajskich juaniach. Na dalar prypadaje tolki kala adnoj traciny apieracyj.

«Tamu na ciapierašni momant dla našaj ekanomiki bolš važnaja dynamika mienavita ŭ adnosinach da rasijskaha rubla. Kali hladzieć na valutny košyk, to my bačym, što ŭmacavańnie biełaruskaj valuty da dalara bałansujecca za košt źnižeńnia da rubla rasijskaha».
Ci varta čakać źnižeńnia cen na impartnyja tavary?
Taksama ekśpiert nie ličyć, što ŭmacavańnie rubla da dalara moža pryvieści da prykmietnaha patańnieńnia tavaraŭ, impartujemych z trecich krain. Vysokaja vałatylnaść rubla zachoŭvajecca, što zmušaje biznes zakładvać u košt dadatkovyja ryzyki.
«U bližejšaj pierśpiektyvie kurs biełaruskaha rubla moža źmianicca ŭ luby bok — u zaležnaści ad taho, jak budzie siabie pavodzić rasijski rubiel. A rasijskaja valuta ciapier słabapradkazalnaja navat u karotkim pieryjadzie, pakolki na jaje šmat u čym upłyvajuć rašeńni hieapalityčnaha charaktaru i ekanamičnyja faktary», — tłumačyć ekanamist.
Dalara pa 2,5 nie budzie
Pry hetym Łuzhina adznačaje: navat kali hieapalityčnaja i ekanamičnaja situacyja buduć składvacca dla Rasii pazityŭna, heta nie aznačaje, što rasijski rubiel moža ŭmacavacca da 60 za dalar, a biełaruski — da 2,5 rubla za dalar. Bo heta niavyhadna dla ekanomiki.

«Kali budzie dalejšaje značnaje ŭmacavańnie rasijskaha rubla, to, mahčyma, budzie skasavanaja častka valutnych abmiežavańniaŭ, što dazvolić skarektavać kurs, kab nie dać rublu stać zanadta darahim», — tłumačyć Anastasija Łuzhina.
Tym nie mienš na pobytavym uzroŭni ŭmacavańnie biełaruskaha rubla da dalara možna nazvać pazityŭnaj źmienaj — prynamsi dla niekatorych biełarusaŭ.
«Heta dobra dla tych, chto płanuje kuplać zamiežnyja tavary ci, naprykład, choča adpačyć za miažoj. U pieraliku na biełaruskija rubli tyja ž turystyčnyja pucioŭki pry takim kursie stanoviacca bolš dastupnymi. Anałahična bolš tannymi stanuć i tyja tavary, košt jakich tradycyjna pryviazanaja da dalara. Naprykład, košt kvadratnaha mietra žylla.
U toj ža čas dla ludziej, jakija zarablajuć u valucie — za miažoj, — patańnieńnie dalara źjaŭlajecca minusam.
Ale kali kazać pra ekanomiku ŭ cełym, to, na dumku ekśpierta, ciapierašniaje ŭmacavańnie rubla da dalara maje chutčej niejtralny charaktar.
Moža adbycca pierałom tendencyi
Što tyčycca prahnozaŭ, Łuzhina nie vyklučaje, što bližejšym časam moža adbycca jašče bolšaje ŭmacavańnie rubla da dalara i jeŭra, ale ŭ doŭhaterminovaj pierśpiektyvie rubiel, na jaje dumku, usio ž budzie tańnieć adnosna dalara.
«Chutčej za ŭsio, bližej da kanca hoda rubiel pačnie słabieć, pakolki ekanamičnyja faktary pryviaduć da taho, što budzie płaŭnaje źnižeńnie kursa rasijskaha rubla, i, adpaviedna, biełaruskaha.
Akramia taho, nie varta zabyvać, što svaju rolu mohuć adyhrać i vyklučna ŭnutrybiełaruskija faktary. U kancy minułaha hoda i pačatku hetaha hoda situacyja ŭ źniešnim handli Biełarusi pahoršyłasia. Choć dla valutnaha rynku jana pakul i nie krytyčnaja, ale admoŭnaje salda raście.
Na dumku ekanamista, kali admoŭnaje salda praciahnie raści, heta stanie važnym unutranym faktaram, jaki ŭpłyvaje na paharšeńnie situacyi na valutnym rynku.
«I tady ŭžo nie rasijski rubiel budzie ŭpłyvać na biełaruski, jak heta adbyvajecca ciapier, a ekanamičnaja situacyja ŭnutry Biełarusi», — miarkuje Łuzhina.
Kamientary