Čamu padletki-dziaŭčaty čaściej pakutujuć na depresiju: vučonyja znajšli mahčymaje tłumačeńnie ŭ mozhu
Novaje daśledavańnie brytanskich navukoŭcaŭ pakazvaje, što pryčyna moža chavacca ŭ parušeńni bałansu rečyvaŭ, jakija abaraniajuć mozh dziaŭčat u padletkavym uzroście.

Depresija — heta raspaŭsiudžanaje psichičnaje rasstrojstva, ad jakoha pakutujuć kala 280 miljonaŭ čałaviek pa ŭsim śviecie. Pavodle danych Suśvietnaj arhanizacyi achovy zdaroŭja, u žančyn jana sustrakajecca ŭdvaja čaściej, čym u mužčyn.
Jak piša SciTech Daily, novaje daśledavańnie, praviedzienaje vučonymi z Karaleŭskaha kaledža Łondana, upieršyniu prapanuje bijałahičnaje tłumačeńnie taho, čamu hetaja roźnica pačynaje prajaŭlacca ŭžo ŭ padletkavym uzroście.
U centry daśledavańnia, vyniki jakoha apublikavanyja ŭ časopisie Biological Psychiatry, tak zvany kinureninavy šlach — mietabaličny praces, padčas jakoha arhanizm rasščaplaje tryptafan. Heta niezamiennaja aminakisłata, jakaja nie vypracoŭvajecca ŭ arhaniźmie i moža pastupać tolki ź ježaj.
Tryptafan utrymlivajecca ŭ miasie, rybie, jajkach, małočnych praduktach, arechach, bananach, siemkach, sojevych praduktach, a taksama ŭ horkim šakaładzie. Jon šyroka viadomy jak rečyva, ź jakoha arhanizm sintezuje sieratanin — tak zvany «harmon radaści». Ale heta tolki častka historyi.
Tryptafan moža vykarystoŭvacca nie tolki dla vypracoŭki sierataninu, ale i pierapracoŭvacca praz kinureninavy šlach. U zaležnaści ad stanu arhanizma, asabliva pry najaŭnaści zapaleńnia, hety praces moža vieści da ŭtvareńnia albo niejrapratektarnych (achoŭnych) rečyvaŭ, naprykład kinurenavaj kisłaty, albo niejrataksičnych złučeńniaŭ — jak, naprykład, chinalinavaj kisłaty, jakaja moža paškodžvać niejrony i ŭzmacniać zapalenčyja pracesy.
Daśledavańnie pravodziłasia siarod 150 padletkaŭ z Brazilii va ŭzroście ad 14 da 16 hadoŭ. Udzielnikaŭ padzialili na try hrupy: ź nizkaj ryzykaj depresii, z vysokaj ryzykaj i z užo pastaŭlenym dyjahnazam. U kožnaj hrupie było pa 50 čałaviek, paroŭnu chłopcaŭ i dziaŭčat. Za padletkami nazirali ciaham troch hadoŭ, kab vyśvietlić, ci zachoŭvajucca simptomy depresii ź ciaham času, ci źnikajuć.
Vyniki pakazali, što ŭ padletkaŭ z vysokaj ryzykaj i ŭ tych, u kaho ŭžo była dyjahnastavanaja depresija, uzrovień kinurenavaj kisłaty (toj samaj, što abaraniaje mozh) byŭ panižany. Najbolš vyrazna heta prajaŭlałasia ŭ dziaŭčat.
Adnačasova ŭ ich fiksavalisia pavyšanyja pakazčyki zapalenčych markieraŭ u kryvi — białkoŭ, jakija arhanizm vypracoŭvaje ŭ adkaz na infiekcyju, stres abo chraničnaje zachvorvańnie. Jak vyśvietliłasia, hetyja markiery «źmiaščajuć» mietabalizm tryptafanu ŭ bok vypracoŭki niejrataksičnych rečyvaŭ.
Praz try hady paŭtornyja analizy pakazali, što ŭ dziaŭčat z chraničnaj depresijaj uzrovień niejrataksičnych mietabalitaŭ, što ŭtvarajucca ŭ kinureninavym šlachu, byŭ vyšejšy, čym u tych, čyje simptomy z časam prajšli.
Heta moža śviedčyć pra toje, što aktyŭnaść niejrataksičnaj haliny kinureninavaha šlachu adyhryvaje rolu va ŭstojlivaści depresii da lačeńnia.
Vučonyja miarkujuć, što vymiareńnie ŭzroŭniu rečyvaŭ, źviazanych z hetym mietabaličnym pracesam, moža dapamahčy ŭ rańniaj dyjahnostycy depresii ŭ padletkaŭ, asabliva ŭ dziaŭčat.
U budučyni heta moža spryjać farmavańniu bolš dakładnych, indyvidualnych padychodaŭ da lačeńnia: ad karekcyi racyjonu i fizičnaj aktyŭnaści da vykarystańnia preparataŭ, što rehulujuć mietabalizm tryptafanu. Asabliva važna heta dla dziaŭčat, u jakich, jak pakazała daśledavańnie, bijałahičnaja ŭraźlivaść da depresii moža być vyšejšaja.
Ciapier čytajuć
«Ludzi chočuć pieramovaŭ z tymi, chto maryć ich źniščyć fizična». Hutarka z Alaksandram Kabanavym pra žyćcio, «Biełpoł» i razychodžańnie ź Piatruchinym

Kamientary
Nu, škola taksama faktar. jak dlia mianie niekali, dyk samy boļšy depresniak i apatyju nahaniala škola i jejnyja paradki. Heta byū čynnik gvaltoūnaj unifikacyi asoby. U Bielarusi škola zboļšaha i zastajecca takoj.