«Nie viedaješ movy — nie pramaŭlaj». Chłopiec pierastaŭ razmaŭlać pa-biełarusku z-za chiejtu

«Usio žyćcio zdavałasia, što biełaruskaja — kałhasnaja i haniebnaja»

— U majoj siamji nichto nie razmaŭlaŭ pa-biełarusku, tolki babula ŭ vioscy na trasiancy. Mama pastajanna sprabavała schavać svajo biełaruskaje «h», kali da nas prychodzili hości. Z-za hetaha ŭ mianie ŭsio žyćcio było adčuvańnie, što biełaruskaja mova — niešta kałhasnaje i haniebnaje.

U škole ja nienavidzieŭ biełaruskuju movu praz nastaŭnicu. Jana sprabavała pierakryčać kłas zamiest taho, kab spynić urok i supakoić dziaciej, tamu zaniatki zaŭsiody pieratvaralisia ŭ niejki chaos. Tamu ź biełaruskaj u mianie prosta nie skłałasia.

«Mnie było śmiešna kazać pra ramantyku na biełaruskaj»

— Kali mnie było 21, ja źjechaŭ va Ukrainu, a paśla pačatku vajny — u Vilniu. Tolki ŭ emihracyi zrazumieŭ, nakolki naša mova pryhožaja i ŭnikalnaja, i pierajšoŭ na jaje. Ale zdaryłasia heta nie dziakujučy biełarusam. Ja ŭbačyŭ, jak ukraincy i litoŭcy ceniać i pavažajuć svaju movu i, hałoŭnaje, hanaracca joj. Tady zrazumieŭ, što ŭ mianie taksama jość niešta svajo, čym možna hanarycca.

Pa-biełarusku ja razmaŭlaŭ paŭhoda. U toj čas u mianie było šmat pracy i mała mahčymaściej razmaŭlać ź siabrami, tamu ja zapisvaŭ roliki ŭ TikTok na biełaruskaj — prosta kab praktykavacca. Tak za try miesiacy nabraŭ 6 tysiač padpisčykaŭ. A potym uvohule zadumaŭsia pierajści na biełaruskuju całkam.

Maje baćki adnieślisia da hetaha niehatyŭna. Mama prasiła: «Havary sa mnoj «narmalna». A voś siabry pastavilisia z razumieńniem. Praŭda, časam z naśmieškaj paŭtarali słovy, jakija zdavalisia im zabaŭnymi.

Ščyra kažučy, u momancie mnie było składana. Naprykład, ciažka žartavać, bo ty nie paśpiavaješ pierakłaści słovy, a momant užo hublajecca. Hublać takija impulsy — strašennaja reč u kamunikacyi pamiž ludźmi. Jašče adzin tupy pieražytak majho vychavańnia — mnie było śmiešna kazać pra ramantyku na biełaruskaj. Ale ja staraŭsia.

«My nośbity movy i majem prava jaje źmianiać»

— Apošniaj kroplaj staŭ TikTok, dzie ja sutyknuŭsia z chiejtam. I nie z razradu «havary na narmalnaj movie, naprykład, pa-rusku», a z frazami nakštałt «nie viedaješ movy — nie havary». Takoje mnie časta pisali, kali ja pamylaŭsia ŭ słovach abo trasianiŭ.

Što, pa-mojmu, kruta, bo my nośbity movy i majem prava jaje źmianiać.

U vyniku ad dumak pra kłasnych i śviadomych biełaruskamoŭnych biełarusaŭ ja pierajšoŭ da dumak pra toje, što naša nacyja prosta nie hatovaja razmaŭlać na rodnaj movie. Dumaju, spačatku treba navučycca čuć adno adnaho, a ŭžo potym vybirać, na jakoj movie razmaŭlać. My, biełarusy, słuchać pakul nie navučylisia.

«Ciapier budu havaryć na toj movie, na jakoj kamfortna»

— Da biełaruskaj movy viartacca pakul nie płanuju. U dziacinstvie mianie traŭmavała nastaŭnica. Ciapier mnie 23, ja stalejšy, i mianie traŭmavali biełarusy ŭ TikTok. Hučyć śmiešna, ale jany mnie ŭsie da łampački.

Ciapier budu razmaŭlać na toj movie, na jakoj kamfortna. Naprykład, na ruskaj, anhlijskaj abo litoŭskaj. Asabliva na litoŭskaj, bo litoŭcy ni razu nie krytykavali moj kiepski ŭzrovień. Navat kali ja rablu pamyłki, jany ŭsio roŭna słuchajuć da kanca i dziakujuć za toje, što ja chacia b sprabuju razmaŭlać. A na anhlijskaj uvohule ŭsim usio roŭna, jak ty havoryš — i nośbitam, i zamiežnikam, — bo ludzi čyłovyja.

«Trasianka — heta biełaruski pubiertat»

«Majo mierkavańnie: kali vy chočacie pierajści na biełaruskuju — trasiańcie, kali łaska. Pryčym stolki, kolki chočacca, a pažadana navat bolš. Trasianka — heta biełaruski pubiertat. Vy projdziecie praz kajf pieršaj lubovi da novych słoŭ. Praz chiejt bulinh adnahodkaŭ i nierazumieńnie z boku baćkoŭ.

Praz złość na biełarusaŭ i na siabie i navat praź pieršy, strašny, niazhrabny i śmiešny seks na biełaruskaj. Ale biez hetaha biełaruskamoŭnaha pubiertata nie atrymajecca stać paŭnavartasnym biełarusam. I kali vy jaho pieražyviecie, to pieražyviecie litaralna ŭsio».

• 30
• 0
• 0
• 6
• 0
• 7
• 0
• 0