Biznesmien, u jakoha niadaŭna zhareła ciaplica, raskazaŭ, jak pradavaŭ uratavanyja ciulpany ŭ Minsku
«Ciulpany — heta lubimyja kvietki majoj žonki. Chacieŭ padaryć joj vialiki-vialiki bukiet, a atrymałasia vialikaja ciaplica», — pryznajecca Dźmitryj, u jakoha ŭ pačatku lutaha zhareła płantacyja. Častku ŭradžaju mužčynu ŭdałosia vyratavać — pierad śviatam kvietki možna było kupić prosta na vulicach Minska. Žurnalisty «Anłajniera» pabyvali na adnym z handlovych punktaŭ i daviedalisia, jak iduć spravy ŭ biznesmiena, jaki straciŭ usio za adnu noč.

Pieradhistoryja
Dźmitryj zaniaŭsia vyroščvańniem ciulpanaŭ ŭsiaho hod tamu. Znajšoŭ učastak u pasiołku Piekalin, ukłaŭ hrošy ŭ budaŭnictva ciaplicy i zakupiŭ cybuliny. Pavodle jahonych ścipłych padlikaŭ, vydatkavaŭ jon na adkryćcio novaj spravy bolš za 400 000 rubloŭ. Da pačatku lutaha ŭ jahonym parniku raspuścilisia pieršyja ciulpany — Dźmitryj zrezaŭ ich dla budučych bukietaŭ, źmiaściŭ u chaładzilnik… Pry pasadcy cybulin raźličyŭ usio tak, kab ciulpany śpieli pastupova, na praciahu dvuch-troch tydniaŭ, i da 7 sakavika ŭsio było hatova da prodažu.
Ale hetym płanam nakanavana było zhareć i raźlaciecca popiełam pa Piekalinu — nočču 7 lutaha na ŭčastku zdaryŭsia pažar. Zahareŭsia anhar, ahoń chutka pierakinuŭsia na ciaplicu i źniščyŭ amal usio: upakoŭku, abstalavańnie i sami kvietki. Častku ź ich udałosia vyvieźci.

Na dapamohu Dźmitryju pryjšła ŭsia vioska. Chtości vynosiŭ z pałajučaha parnika skrynki ź ciulpanami, chtości pryhnaŭ svaje hruzavyja mašyny dla ich transparciroŭki, a chtości vydzieliŭ dla zachoŭvańnia volny pakoj u domie, haraž abo sklep.
Pavodle papiaredniaj viersii MNS, usiamu vinoj — karotkaje zamykańnie elektrapravodki.
Zastrachavać svaju majomaść biznesmien nie paśpieŭ, jašče i zastaŭsia vinny pastaŭščykam. Ale vyrašyŭ nie zdavacca i ŭsio ž taki pradać toje, što ŭdałosia vyratavać. I voś što z hetaha vyjšła.


A što ciapier?
Žurnalisty sustrelisia ź Dźmitryjem kala jahonaj pałatki 7 sakavika. Znachodzicca jana na vulicy Krapotkina, pobač z RTBD i budynkam «Technabanka». Vakoł šmat ofisaŭ, tak što napłyŭ pakupnikoŭ adbyŭsia rana ranicaj.

— Mnohija ŭčora pytalisia, a jakoj my siońnia adkryvajemsia. Tak što ŭ 09:00 tut užo ceły natoŭp sabraŭsia. Źmiali ŭsio! Pryjšłosia sa składa davozić novyja ciulpany, — z uśmieškaj kaža minčuk, pakazvajučy na kardonnyja skrynki, ź jakich vyhladajuć roznakalarovyja butony. — Ciapier užo bolš spakojna, ale spadziajusia, što ŭviečary budzie jašče adna chvala.


A pakul — zacišša pierad buraj. Praŭda, parušajuć jaho z zajzdrosnaj rehularnaściu — raz u paru chvilin chtości padydzie da pałatki i abaviazkova spytaje:
— A pa jakoj canie ciulpany?
Viadoma, ad niaśmiełaj cikavaści da spakavanych u cełafan bukietaŭ da, ułasna, samoj kupli dabirajucca nie ŭsie. Samymi nastojlivymi hetym razam akazvajucca mužčyny va ŭzroście, jakija biaruć časam ciulpanaŭ cełaje biaremia. Usio ž taki ludzi z vopytam, viedajuć, jak paradavać žančyn. Niekatoryja robiać heta nie adychodziačy ad pryłaŭka, praciahvajučy bukiet svaim spadarožnicam.



Nabyvajuć kvietki i dziaŭčaty. U adnoj ź ich pytajucca, dla kaho: moža, dla siabie ci dla siabroŭki?
— Hetyja bukiety ja vachciorcy ŭ škole i našaj nastaŭnicy paniasu!

Pradavać ciulpany Dźmitryju dapamahaje syn. Na inšym punkcie, pobač z Kamaroŭkaj, handlujuć žonka z dačkoj.
— Mahli b i ŭ siabie ŭ Łošycy pałatku pastavić. Zvyčajna kala miascovaha «Hipa» dziasiatki pradaŭcoŭ źbirajucca — tam sapraŭdny ažyjataž. U adzin hod mnie navat ciulpanaŭ nie chapiła: adstajaŭ u čarzie hadzinu, a ich usie razabrali, — kaža biznesmien. — Ale vyrašyli bližej da centra raźmiaścicca: u nas jakraz pobač skład, dzie my zachoŭvajem acalełyja ciulpany. Praŭda, my krychu praličylisia: litaralna ŭčora tut zakryli parkoŭku z-za budaŭnictva mietro. Tamu mnohija prosta nie mohuć padjechać, prosiać padnieści bukiety na darohu. A heta nie vielmi zručna.



Zatoje kankurentaŭ tut niašmat — usiaho tolki adna pałatka.
— Žančyna, jakaja tam handluje, vielmi ździviłasia, kali nas ubačyła. Maŭlaŭ, 10 hadoŭ stajała tut adna, i raptam my namalavalisia. Ale kali pačuła našu historyju, adrazu padabreła, — dadaje Dźmitryj.

Biznesmienu ŭdałosia ŭratavać kala 40% kvietak.
— U kožnaj skryncy sa 140 ciulpanaŭ vyrastała tolki 20. U astatnich raźvićcio spyniałasia na peŭnaj stadyi — ściobły vyłazili na santymietraŭ 15-20 i dalej nijak. Jak ni staralisia, jak ni zmahalisia, zachavać nie atrymałasia. Šmat kvietak vykinuli, — uzdychaje Dźmitryj. — Bolš za ŭsio zastałosia žoŭtych ciulpanaŭ, a voś biełych praktyčna niama — možna skazać, ekskluziŭ. Ich my vykarystoŭvajem, kab razbavić kampazicyju.


A voś cybuliny prapali ŭsie da adnoj. Spačatku Dźmitryj chacieŭ pradavać ich tym, chto płanuje vyroščvać kvietki samastojna.
— Častku my vysadzili na ŭčastku jašče da pažaru — voś jany pakul adčuvajuć siabie narmalna, — śćviardžaje biznesmien.

Kupcy 7 sakavika ścipłyja — u asnoŭnym biaruć nievialikija źviazki kvietak. Vialikich pamieraŭ bukiety — ad 51 ciulpana i bolš — zakazvali zahadzia.
— Ranicaj adzin mužčyna zabraŭ pieradzamovu na 270 kvietak — i heta ŭ adnoj achapcy! — padzialiŭsia Dźmitryj.

Dźmitryj spadziajecca, što jamu ŭdasca pradać usie zapasy, jakija zastalisia na składzie. Tamu i canu pastaviŭ nie samuju vysokuju — 2-3 rubli za štuku.
— Spačatku chaču raźličycca z abaviazkami — nie lublu być kamuści pavinien. Viadu pieramovy z pastaŭščykom cybulin, u jakoha ja bieź pieradapłaty ŭziaŭ 240 000 štuk. Raźličvaju, što pojdzie nasustrač — čałaviek jon dobry, adekvatny, vydatna razumieje, što adbyłosia. Z takimi ludźmi pryjemna pracavać, — kaža biznesmien.

Nu a paśla — padrychtoŭka da novaha siezona. Kidać svaju spravu mužčyna nie płanuje:
— Vyrašyŭ ćviorda — treba adnaŭlać ciaplicu. Dzieci adnahałosna skazali: «Treba zmahacca, nu a my budziem dapamahać». Nichto nie byŭ suprać.



Minčuk dziakuje za padtrymku ŭsim nieabyjakavym biełarusam, jakija jamu dapamahli — słovam ci spravaj:
— Vialiki dziakuj usim, chto adhuknuŭsia. Dziakuj, što nie kinuli ŭ biadzie. Šmat ludziej prapanavali dapamohu, i nie tolki finansavuju. Chtości hatovy pryjechać i prybrać učastak, dapamahčy z budoŭlaj, pryvieźci lesamateryjały ź vialikaj źnižkaj. Heta vielmi pryjemna. Ludzi dahetul pišuć, telefanujuć. Pytajucca, dzie kupić kvietki.

Akramia taho, Dźmitryju pastupiła cikavaja prapanova pa supracoŭnictvie. Usich tajamnic jon raskryvać nie staŭ, ale ideja pierśpiektyŭnaja. Mužčyna pryznajecca: da takoj kolkaści ŭvahi jon hatovy nie byŭ.
— Mianie navat u supiermarkietach stali zaŭvažać. Pastajanna ŭzirajucca: jon ci nie jon? Da pałatki taksama padychodziać ludzi, kažuć: «O, dy my pra vas čytali». U Piekalinie, dzie stajała ciaplica, pradaŭcy kramy ciapier biez čarhi absłuhoŭvajuć: «Voś, zorka naša miascovaja!» — raskazvaje biznesmien.


U jaho pacikavilisia, jakuju pryčynu pažaru nazvali ŭ vyniku ŭ MNS.
— Viersija zastałasia raniejšaj: karotkaje zamykańnie elektrapravodki. Pryjazdžała dadatkovaja kamisija, usio ahledzieła. Spravu zakryli, — adznačaje biełarus. — Spadziajusia, maja historyja stanie dla kahości važnym papiaredžańniem: treba stavicca da svajoj spravy z usioj surjoznaściu. U maim vypadku ja niadbajna pastaviŭsia da strachavańnia majomaści. Pryčym nie raz i nie dva havaryŭ na hetuju temu ź blizkimi, ale ŭvieś čas usio adkładaŭ. U budučyni zrablu heta adrazu ž.

Nu a pakul Dźmitryj z usioj surjoznaściu stavicca da prodažu ciulpanaŭ, jakija acaleli: bieražliva farmuje kvietkavyja kampazicyi, pakuje ich, pieradaje kupcam.

«Upaŭ na kaleni i zapłakaŭ». Ukłaŭ u ciaplicu ź ciulpanami bolš za 400 tysiač rubloŭ, a jana zhareła za adnu noč
Ciulpany pa 4 rubli, kłubnicy — 65, biełyja hryby — 350 rubloŭ. Natoŭpy minčan rynulisia na Kamaroŭku
«Dla nas 8 sakavika pačynajecca jašče letam». Hrodziency prosta ŭ svajoj chacie vyraścili 15 tysiač ciulpanaŭ
Bieraściejec vyraściŭ 3 000 ciulpanaŭ u vielmi niezvyčajnym miescy
Pad Pietrykavam vyraścili pieršyja ciulpany «elitnych hałandskich sartoŭ»
Ciapier čytajuć
«Ludzi chočuć pieramovaŭ z tymi, chto maryć ich źniščyć fizična». Hutarka z Alaksandram Kabanavym pra žyćcio, «Biełpoł» i razychodžańnie ź Piatruchinym

Kamientary