Hramadzianin Izraila, pra katavańni jakoha ŭ Biełarusi niadaŭna pisali — baćka aktyvista Stahurskaha

Dźmitryj Stahurski

Dźmitryju Stahurskamu padčas pratestaŭ 2020 hoda było ŭsiaho 14 hadoŭ. Sioleta 19-hadovy Dźmitryj mieŭsia skončyć Rečycki dziaržaŭny ahrarny kaledž, dzie jon apošnija hady navučaŭsia. Naturalna, što praz tatalnyja represii ŭ Biełarusi, nie moh jon niejak aktyŭničać i ciapierašnim časam.

Tym nie mienš, 4 lutaha da jaho ŭ chatu ŭ vioscy Pakalubičy Homielskaha rajona ŭvarvalisia siłaviki.

«Ja byŭ doma, bo jakraz znachodziŭsia ŭ svajoj vioscy, na fiermie jakoj prachodziŭ praktyku. Na dziasiatuju hadzinu musiŭ iści na fiermu. Ja niadaŭna pračnuŭsia, pamyŭsia, śniedaŭ. I raptam pačuŭ, što ŭ dźviery niechta pačaŭ mocna hrukać. Ja zrazumieŭ, što heta nie maci, bo jana b mnie spačatku patelefanavała. Ja pahladzieŭ u vočka — tam byli dvoje mužčynaŭ u cyvilnym adzieńni», — uzhadvaje Dmitryj Stahurski.

«Dźviery nie byli zamknutyja. Tamu jany sami adčynili dźviery i ŭłamilisia ŭ kvateru. Mnie ŭ tvar tknuli svaje «korki», što heta milicyja. Imiony i proźviščy ja nie pamiataju, bo ŭsio było źnianacku, a ja jašče byŭ sonny. I jany pačali abšukvać pakoj, dzie ja žyvu, korpacca ŭ bratavych rečach. Pry hetym ja ich prasiŭ pradjavić niejkuju pastanovu pra vobšuk, ale jany ničoha tak i nie pradjavili. Potym ja jašče prasiŭ pratakoł vobšuku: jany kazali, što ŭ kancy vydaduć, ale taksama ničoha tak i nie vydali».

Dźmitryj kaža, što najpierš milicyjanty korpalisia ŭ rečach, jakija pakinuŭ doma jahony brat Mikałaj. I heta ŭžo nie pieršy raz. Da taho takija vobšuki ŭ rečach Mikałaja adbyvalisia ŭžo niekalki razoŭ i ničoha, što b mahło ich zacikavić, siłaviki tam nie znachodzili.

«Jany adrazu ž adabrali ŭ mianie moj telefon. A potym, kali pabačyli moj noŭtbuk, to taksama skazali, što zabirajuć jaho. A potym i mianie samoha zabrali, skazali jechać ź imi na dopyt. Mianie pryvieźli ŭ Homielski RAUS na vulicu Ściapana Razina, 9. Spačatku jany abiacali, što adpuściać mianie praź dźvie hadziny. Ale, jak akazałasia, nie adpuścili. U telefonie znajšli padpisku na supołku «Homiel Online». U vyniku mianie zatrymali, skazali, što ŭ mianie artykuł 19.11», — kaža Dźmitryj.

Pieršyja dopyty

Ale najbolš milicyjantaŭ cikaviła asoba brata Dmitryja — Mikałaja Stahurskaha, jaki na toj momant praz palityčny pieraśled u Biełarusi ŭžo davoli praciahły čas znachodziŭsia za miažoj. Dźmitryj kaža, što siłaviki, sprabujučy vyciahnuć ź jaho niejkuju infarmacyju, pahražali jamu:

«Jany pačali raspytvać nakont brata: raskazvaj davaj, my viedajem, što ty ź im stasuješsia, kali nie raskažaš, my ciabie pasadzim na try hady. Ja kazaŭ, što nie stasujusia z bratam. Jany vypytvali ŭ mianie, dzie brat znachodzicca, kazali, što jon torhaje mianie za nitački i ja budu vykonvać jahonyja patrabavańni — chaču niešta padarvać ci jašče niejki terakt ździejśnić. Jany sprabavali znajści, što mnie možna prypisać dla kryminalnaha artykuła. Ja vypadkova pačuŭ, jak jany heta abmiarkoŭvali ŭ kalidory. Ale ŭ vyniku ničoha na mianie nie znajšli. Ja im prosta raskazvaŭ pra svaju vučobu».

Pratakoł pavodle častki 2 artykuła 19.11 Kodeksa ab administracyjnych pravaparušeńniach na Dźmitryja Stahurskaha składaŭ učastkovy inśpiektar Homielskaha RAUS staršy lejtenant Illa Łavoranka. U pratakole jon napisaŭ, što Dmitryj nibyta zachoŭvaŭ «ekstremisckija materyjały» pa adrasie Homielskaha RAUS — vuł. Ściapana Razina, 9.

Pavialičyć

Častka pratakoła pra administracyjnaje pravaparušeńnie, składzienaha na Dźmitryja Stahurskaha.

Milicyjanty parvali Dźmitryju kurtku, adarvaŭšy ad jaje šlejki i kapiušon, adabrali rečy i pasadzili jaho ŭ «małpoŭniu» — zakratavanaje pamiaškańnie pierad uvachodam u RAUS. Znachodziačysia tam, jon pabačyŭ, jak u toj samy RAUS zavodzili jahonaha baćku — Vasila Stahurskaha.

«Kali ja byŭ u «małpoŭni» ja pabačyŭ, jak u RAUS zaviali baćku. Jaho tam raspranuli dahała, prymusili prysiadać. Milicyjanty śmiajalisia ź jaho, kazali: «Sabrałasia siamiejka». Ja, pamiataju, što tady navat zapłakaŭ ad kryŭdy», — uzhadvaje Dźmitryj.

Pavialičyć

Sud Homielskaha rajona

Sud 

U «małpoŭni» chłopca trymali da hadziny nočy. Potym jaho zavieźli ŭ izalatar časovaha ŭtrymańnia Homielskaha UUS na vulicu Mižharodniuju. Na nastupny dzień jaho pavieźli ŭ sud Homielskaha rajona. Tady jon sustreŭsia z baćkam. Dźmitryj uzhadvaje hetuju pajezdku da suda:

«Nas vieźli na milicejskim UAZiku. Mianie z baćkam pasadzili ŭ bahažnik i pryvieźli spačatku znoŭ u RAUS. Ja praz ščyliny pabačyŭ, što heta toj samy RAUS, dzie ja byŭ učora. Tam my stajali niedzie hadzinu. Bahažnik byŭ začynieny, tam nie było čym dychać, stała vielmi horača. I ŭ mianie, i ŭ baćki pačała kružycca hałava. Ale chacia b pryadčynić dźviery nie dazvolili. Praz hadzinu nas pavieźli ŭ sud, jaki kala Homielskaha aŭtavakzała».

Razhladała spravu Dźmitryja 5 lutaha sudździa Inha Jacuchna:

«Mianie prosta pryviali ŭ sud. Ja byŭ pieršy, potym baćka. Kali ja zajšoŭ, prysud byŭ užo padrychtavany i nadrukavany. Mnie dali mahčymaść niešta skazać, ale ŭ hetym nie było anijakaha sensu. Ja skazaŭ, što ja vučusia, u mianie nie było anijakich płanaŭ raspaŭsiudžvać niejki ekstremizm. Heta prosta navinavy resurs, jaki aśviatlaje, dzie jakija padziei ŭ Homieli adbyvajucca, dzie korki na darohach i padobnaje. Sudździa nikudy nie vychodziła, a adrazu začytała ŭžo zahadzia hatovy prysud».

Źniavoleńnie

Potym chłopca viarnuli ŭ IČU. Ad samaha viartańnia ź jaho pačali ździekvacca. Dźmitryj uzhadvaje:

«Stavilisia da mianie ŭ izalatary jak da bydła. Mianie adrazu raspranuli. Kali ja stanaviŭsia tvaram da ściany, ja niejak nie tak pastaviŭ nohi. I milicyjant mocna ŭdaryŭ mianie pa nazie. A ŭ mianie jašče raniej byŭ parvany mianisk.

Ad udara pa nazie na joj utvaryłasia vialikaja hiematoma, jakaja trymałasia amal da skančeńnia terminu źniavoleńnia. Ja nie moh narmalna chadzić, nastupajučy na hetuju nahu, ja kulhaŭ. A milicyjanty ź mianie praz heta śmiajalisia, što, maŭlaŭ, kaleka. Ja dva dni vyprošvaŭ u ich svaju maź z zaplečnika. Nasiłu ŭdałosia ich uhavaryć i mnie prynieśli tuju maź, to jana troški dapamahła źniać bol.

My ŭ kamiery byli ŭsie «palityčnyja». Byli dva «łožki» — nary, a nas u kamiery było pa 6-7 čałaviek. Dvoje spali na tych narach, a ja i inšyja — prosta na padłozie, na svaich kurtkach, a pad hałavu padkładali krasoŭki. Adboj byŭ a 10-j hadzinie, ale za noč nas dva razy budzili, a 12-j i a 4-j hadzinach, i prymušali padychodzić da akienca ŭ dźviarach i nazyvać svaje proźviščy.

A ja jašče zvyčajna splu vielmi mocna. Pieršyja razy ja nie čuŭ, kali jany adkryvali toje akienca i budzili. To jany zachodzili ŭ kamieru i šturchali mianie nahami, kab ja pračnuŭsia. Potym prymušali iści da taho akienca i rabić dakład sa svaim proźviščam. Paśla vyzvaleńnia ja dahetul pračynajusia siarod nočy i splu vielmi čujna».

Dva razy Dźmitryja vadzili na dopyty. Vidavočna, siłaviki šukali nahodu dla kryminalnaha źniavoleńnia.

«Pieršy dopyt u mianie byŭ praź siem dzion. Pytali, ci viedaju ja jašče kahości, chto biare ŭdzieł u niejkich palityčnych aktyŭnaściach, albo padpisany na tyja «ekstremisckija resursy», albo chadzili na mitynhi. Prykładna taki ž byŭ i druhi dopyt. Na im mnie ŭžo pahražali, što vyviezuć mianie ŭ les, niešta tam sa mnoj zrobiać, złamajuć maju chvoruju nahu albo padkinuć mnie niešta i «zakryjuć» na try hady. Jany patrabavali niejkuju infarmacyju pra brata, jakoj u mianie paprostu nie było. Ja im raskazvaŭ tolki pra svaju vučobu», — kaža Dźmitryj Stahurski.

Jon pryhadvaje, što adnym z samych žorstkich nahladčykaŭ u izalatary była niejkaja žančyna:

«Była takaja achoŭnica — ci to Jula, ci to Jana jaje zvali. Joj było na vyhlad hadoŭ tryccać ź niečym. U našaj kamiery byŭ jašče mužčyna sa złamanaj nahoj. To jana zaŭždy z nas śmiajałasia, što, maŭlaŭ, sabralisia invalidy ŭ adnoj kamiery. Pryčym usio heta z maciukami i ździeklivymi słovami pra nas. Jany štodnia pravodzili ŭ kamiery tak zvany «šmon» — nas vyvodzili na kalidor, a sami rabili pieratrus rečaŭ, usio pieravaročvali dahary nahami, mahli paraskidać pa padłozie našyja zubnyja ščotki, inšyja rečy».

Vychad na volu i sustreča z baćkam

Vychodziŭ Dźmitryj na hadzinu raniej za svajho baćku. Voś jak jon apisvaje sustreču.

«Mianie vypuścili niedzie a 12-j hadzinie, a jaho prykładna praz hadzinu. Ja dačakaŭsia tatu, jon vyjšaŭ i my abnialisia. Ja tady znoŭ zapłakaŭ. Jon padčas hetaj adsiedki mocna pasivieŭ. Jon bajaŭsia mnie niešta raspaviadać. Kazaŭ tolki, što jaho niekalki razoŭ pazbaŭlali ježy — jamu prosta nie vydavali pajku, jakuju razdavali inšym źniavolenym. Mianie trymali na druhim paviersie, uvieś čas pierakidajučy pamiž kamierami, a jon byŭ na trecim paviersie izalatara. Paśla vyzvaleńnia jon u chutkim časie źjechaŭ u Izrail, hramadzianinam jakoha jon źjaŭlajecca».

Pavialičyć

Vasil Stahurski

Baćka Dźmitryja i Mikałaja Stahurskich, Vasil Stahurski — toj samy hramadzianin Izraila, navina pra katavańni jakoha ŭ viaźnicy ŭ Biełarusi ablacieła izrailskija i biełaruskija ŚMI ŭ pačatku hetaha tydnia.

Pakul pra toje, što ź im adbyłosia, jon bajaŭsia raskazvać, bo jamu pahražali ź Biełarusi. Maŭlaŭ, kali jon niešta raskaža pra toje, što ź im rabili ŭ homielskim izalatary, to tady pasadziać syna — Dźmitryja. Z hetaj pryčyny Dźmitryj musiŭ taksama źjechać ź Biełarusi. Ciapier jon znachodzicca ŭ adnoj z krain Jeŭropy ŭ adnosnaj biaśpiecy.

• 0
• 0
• 0
• 1
• 2
• 2
• 8
• 0