«Людзі хочуць перамоваў з тымі, хто марыць іх знішчыць фізічна». Гутарка з Аляксандрам Кабанавым пра жыццё, «Белпол» і разыходжанне з Пятрухіным

«Тая інфармацыя, што да нас прыходзіць, ідзе ад чыноўнікаў, сілавікоў, людзей з Адміністрацыі»

«Наша Ніва»: Як ваша здароўе? Бо нядаўна распаўсюджвалася інфармацыя пра ваша змаганне з працяглай хваробай — яна хоць і апынулася фэйкавай, але ўсё ж. І дарэчы, ці высветлілі вы аўтара фэйку?

Аляксандр Кабанаў: У кожнага чалавека ёсць пэўныя праблемы са здароўем, мне падаецца. Мне 54 гады будзе — адпаведна, нейкія моманты ёсць: пякотка там перыядычна, недзе сустаў забаліць. Але я неяк увагу на гэта не звяртаю.

Наконт аўтарства фэйкаў я не тое што разбіраўся, я ведаю, хто гэта робіць, бо мне знаёмы почырк гэтага аўтара. Гэта Вадзім Макееў з Пінска, які даўно працуе на рэжым, і непасрэдна па нас працаваў даўно. Некалі ён быў у партыі Гайдукевіча, але яго ўзялі на распаўсюдзе наркотыкаў. Плюс міліцыя ведала шмат што прыватнага пра яго, гэтым пачалі маніпуляваць — маўляў, ты пойдзеш на зону, і ў цябе там будуць праблемы, давай лепш на нас папрацуеш.

«НН»: З вамі было няпроста злавіцца на размову праз загружаны графік, гэта найперш з працай на пасадзе прэс-сакратара ў «Белполе» звязана?

АК: «Белпол», канечне забірае шмат часу. Асноўная мая энергія накіраваная ў гэтым рэчышчы. Далей я ўсё ж сябар камісіі па нацыянальнай бяспецы ў Каардынацыйнай радзе, там таксама адбываецца шмат розных абмеркаванняў, падрыхтоўкі дакументаў — на гэта сыходзіць гадзіна-дзве на дзень. Ну і добры кавалак часу займае проста быць у павестцы — чытаць СМІ, тэлеграм-каналы, у чаце GPT задаваць пытанні, збіраць інфармацыю — мне трэба добра арыентавацца ў тым, што адбываецца вакол.

«НН»: То-бок «Белпол» — ваша асноўная праца і даход?

АК: Нідзе дадаткова ў плане нейкай працы на прадпрыемстве я не заняты.

«НН»: Вас праблемы з фінансаваннем не закранулі?

АК: Цяпер нікому не спакойна, сітуацыя ў свеце часткова і на нас паўплывала. Але любая структура знаходзіць магчымасці падоўжваць сваё існаванне: калі знаходзяцца людзі — грамадзяне ці структуры, якія лічаць, што ваша праца патрэбная і важная.

«НН»: «Белпол» існуе больш за кошт прамых данатаў ці грантаў? 

АК: Не думаю, што маю права гэтую інфармацыю агучваць.

«НН»: У вашых відэа, расследаваннях заўважна змянілася падача, стала больш яркай — гэта з вашым прыходам у каманду звязана ў тым ліку?

АК: Стварэнне кантэнту такога ўзроўню — гэта праца ўсёй каманды. Ёсць людзі, якія здабываюць інфармацыю — нашы крыніцы. Ёсць тыя, хто яе апрацоўвае, правярае (бо часта інфармацыя да нас прыходзіць абрывістая, і ёсць разуменне, што гэтым могуць скарыстацца і спецслужбы: зліць нешта, што не адпавядае рэчаіснасці, каб нас падставіць). Калектыўна мы вырашаем нават, як назваць ролік.

У кожнага з нас, вядома, ёсць свае задачы, але пра ўнутраную кухню мы імкнемся казаць як мага менш, бо спецслужбам, думаю, вельмі цікава ведаць, хто чым займаецца канкрэтна.

«НН»: Сітуацыя з праектам «Беларускі Гаюн» неяк паўплывала і на вашы крыніцы — можа, нехта адваліўся праз дадатковы страх?

АК: Тыя крыніцы, якія ў нас былі, практычна ўсе працуюць, інфармацыя ад іх ідзе. Хаця быў укід, што нібыта наша крыніца затрыманая. Але трэба разумець, што той узровень інфармацыі, які да нас прыходзіць — ён ідзе ад чыноўнікаў, ад сілавікоў, ад людзей з Адміністрацыі. І пра затрыманні людзей такога ўзроўню нічога агучана не было.

Але пасля сітуацыі з «Гаюном» мы чарговы раз зразумелі, што ў спецслужбаў Беларусі вялізныя рэсурсы і што яны будуць рабіць усё магчымае, каб разваліць любую структуру, якая нясе ім пагрозу. Таму пытанне бяспекі стала яшчэ больш актуальнае для ўсіх. 

«НН»: Як вы агулам спеліся з былымі міліцыянерамі?

АК: Вы хочаце зразумець, як былы зэк мог спецца з мянтамі? (пасміхаецца)

Пачнем з таго, што, думаю, у жыцці кожнага чалавека ёсць сябры, суседзі ці знаёмыя — міліцыянеры. Жыхары Бярозы цудоўна ведалі, што ў мяне добрыя стасункі са многімі міліцыянерамі ў РАУС, таму што я іх трэніраваў у свой час (Аляксандр Кабанаў у мінулым — трэнер па рукапашным боі — НН) Дзякуючы тым стасункам я мог адстойваць правы людзей. Напрыклад, выйшаў чалавек з рэстарана, ідзе дадому выпіўшы, а яго затрымліваюць. Я пытаў: «Нафіга? Вам рабіць няма чаго? А яны мне: «Ну блін, у нас тут план». Але ж гэта чалавечае жыццё! 

Пасля, калі мы пачалі займацца праблемамі грамадзян як блогеры, нам была неабходная розная інфармацыя, і крыніцы былі і сярод міліцыянераў.

Я заўсёды разумеў, што ў міліцыі ёсць і нармальныя людзі, якія прыйшлі туды не дзеля заробкаў і ўлады, а каб зрабіць свет лепшым, змагацца са злачыннасцю, дапамагаць людзям. Але кагосьці сістэма ламае. 

Калі я ўжо выехаў у Польшчу, мяне сустракалі розныя людзі, сярод іх быў чалавек, звязаны з «Байполам», які мне сходу прапанаваў прайсці паліграф. Тады я пазнаёміўся яшчэ з тагачасным «Байполам», у нас завязаліся кантакты. Пасля таго, як я прайшоў паліграф, мне напісалі хлопцы і прапанавалі працаваць з імі ў якасці прэс-сакратара. Ну, а калі «Байпол» разваліўся на дзве часткі, я ўжо разумеў, з кім пайду далей.

«НН»: Вы калегі ці ўжо сябры?

АК: Мне падаецца, у нас больш сяброўскія зносіны. Бо ў нас здараюцца і сумесныя нефармальныя вылазкі — напрыклад, рыбалка.

На сёння для мяне гэта самая сімпатычная каманда. Мне падабаецца, што ў нас адзіная пазіцыя па шматлікіх важных пытаннях, не трэба нікому нічога тлумачыць, як у той жа Каардынацыйнай радзе здараецца. У нас усіх аднолькавае ідэалагічнае ядро, і, што яшчэ важна асабіста для мяне, гэта не ў імя піяру, грошай ці выжывання сям’і. Ёсць рэальна нейкі ідэалізм у гэтым.

«НН»: Ці адсочваеце і правяраеце вы інсайды былых калег, якія працуюць пад крылом Аляксандра Азарава? Са свежых — пра дыверсантаў, якія за мяжой плануюць ліквідаваць апазіцыянераў?

АК: У нас ёсць свая праца і інфармацыя ад нашых крыніц. Калі ж інфармацыя прыходзіць адкульсьці і невядома якая — няма жадання правяраць. Дый ёсць разуменне, што калі б нешта такое было на самой справе, яно б перадалося і нам. А нашы крыніцы нам часта пішуць толькі, што вось там выйшла чарговая бязглуздзіца.

«НН»: У адным з інтэрв’ю Уладзімір Жыгар анансаваў, што ў вас хутка выйдзе расследаванне па Аляксандры Машэнскім, уласніку «Савушкавага» і «Санта-Брэмар», супраць якога ваш былы калега Сяргей Пятрухін даўно патрабуе ўвесці санкцыі. Будзеце таксама гэтаму спрыяць?

АК: Без каментароў тут. Быў анонс, навошта яшчэ адзін?

«З Сяргеем мы не камунікуем»

«НН»: Раскажыце тады, што ў вас здарылася з Сяргеем Пятрухіным? Якія ў вас зараз адносіны?

АК: З Сяргеем мы не камунікуем. Праект [«Народны рэпарцёр»] асабіста для мяне закрыты. Мне было досыць цяжка апошнім часам працаваць па гэтай тэме па адной простай прычыне: канал прадугледжваў асвятленне сацыяльных праблем унутры краіны, а я не там.

Быў такі блогер Васіль Целагрэйкін, які, на жаль, памёр ад раку. Мы з ім звязаліся, калі я выехаў з Беларусі, і я тады спытаў, чаму ён нічога не робіць на сваім канале. Ён мне тады такую фразу сказаў, якая прымусіла задумацца: «Паслухай, каб весці такі канал, як у мяне і ў цябе, трэба знаходзіцца ў Беларусі». У мяне было неразуменне, куды рухацца далей, бо змяніць усе наратывы і кантэнт вельмі складана. Усё зайшло ў пэўны творчы тупік. Для мяне канал стаў маральнай абузай.

Кантэнт мусіць нешта змяняць — і калі мы рабілі яго ў Беларусі, перамены наступалі практычна заўсёды. На любы матэрыял была рэакцыя чыноўнікаў, ішоў варушняк, праверкі, сустрэчы з людзьмі. Заўсёды была зваротная рэакцыя (не заўсёды пазітыўная, але яна была). За мяжой гэты ўплыў на працэсы абсалютна не адчуваўся, і гэта моцна ціснула: а ці трэба ўвогуле каму тое, што я раблю?

Мы не падпісвалі з Сяргеем кантракт, што мусім разам працаваць вечна. У нас разышліся меркаванні ў тым, чым трэба цяпер займацца. Я сказаў, што для мяне блог у сённяшнім варыянце — фігня, ён сказаў, што будзе займацца ім сам. Вось і ўсё.

Павялічыць

«НН»: Вам не крыўдна, што ваш агульны брэнд адышоў Сяргею і кантэнт цяпер зусім іншы?

АК: Шчыра кажучы, я не гляджу цяпер канал, таму нічога не магу сказаць з гэтай нагоды. 

Наконт крыўды — няма такога. Гэта, умоўна, як журналіст прыйшоў у нейкую рэдакцыю і сышоў праз нейкі час, бо яму стала нецікава. У нас быў сумесны праект, у кожнага была ў ім свая роля. Калі ў аднаго гэтая роля скончылася, які сэнс трымацца за праект?

«НН»: Раней вы казалі, што якраз сышліся на тым, што вы розныя. А тут, атрымліваецца, па гэтых жа прычынах разбегліся?

АК: Наслаілася эміграцыя, творчы крызіс. Розны эмацыйны стан, рознае ўспрыманне інфармацыі, высновы розныя. Калі такое здараецца ў вялікім калектыве, то можна сярод супрацьлеглых меркаванняў знайсці нешта сярэдняе. Калі ж калектыў толькі з двух чалавек, складаней данесці сваю рацыю. Ды і навошта выдаткоўваць на гэта час?

«НН»: Здавалася, што, перажыўшы столькі разам, вы сталі зусім не разлі вада.

АК: Так здараецца ў жыцці, што людзі разыходзяцца. Кожны пайшоў сваёй дарогай — гэта абсалютна нармальная сітуацыя.

«НН»: Пры гэтым вы дагэтуль у адной фракцыі Каардынацыйнай рады «Воля» — як там узаемадзейнічаеце? Сам Сяргей моцна крытыкуе КР апошнім часам.

АК: Я прытрымліваюся меркавання, што калі чалавек хоча выказацца, то калі ласка. Не будзем жа мы затыкаць рот чалавеку. Але выказванні канкрэтнага чалавека — гэта адказнасць не фракцыі. Кантэнт, які выпускае Сяргей на сваім канале, таксама не кантэнт фракцыі «Воля».

У нас абмяркоўваецца выключна бягучка. Асноўная ж праца ідзе ў Камісіі па нацыянальнай бяспецы — у нас яе стварэнне і было асноўнай задачай. Там Кусь (Аляксандр Клачко), Генадзь Манько і я. Праз камісію мы рэалізоўваем свае праграмныя заявы — хутка будзе вельмі цікава.

«НН»: Што вы маеце на ўвазе?

АК: Пакуль гэта закрытая інфармацыя.

«НН»: Вашу фракцыю і іншы скандальчык закрануў — нібыта Генадзь Манько скраў чужога сабаку. На такое таксама стараецеся не рэагаваць?

АК: Шчыра, я такога і не чуў. Нехта жартаваў толькі, памятаю, на гэта, маўляў, Манько, вярні сабаку. Але я сапраўды стараюся на такое не рэагаваць.

«Далей у ролі дэпутата ці чыноўніка не бачу сябе і блізка»

«НН»: Нехта скажа: такімі рэчамі, ці там абвінавачваннямі былога добраахвотніка, члена КР Аляксандра Камісарава ў збіцці дзяўчыны і больш глабальнымі праколамі, і падрываецца імідж Каардынацыйнай рады агулам.

АК: А хто ведае дакладна, як гэта ўплывае на імідж? Недзе нейкія даследаванні праводзіліся па тэме, можа? Дзе тыя раззлаваныя людзі, якія сказалі б: усё, мы выганяем Манько? 

Я знаходжу такія заявы пра тое, што нешта неяк уплывае, чыста папулісцкімі. Гэта а-ля заявы Лукашэнкі пра тое, што яго падтрымлівае народ. Я ж імкнуся з усяго рабіць высновы на аснове фактаў і доказаў. Пустыя размовы лепш прапусціць і проста далей займацца сваёй справай.

«НН»: Вашы ўласныя чаканні ад Каардынацыйнай рады спраўджваюцца?

АК: Я быў у КР другога склікання, і адтуль я сышоў, таму што зразумеў, што праз той орган дасягнуць нечага будзе немагчыма ў прынцыпе.

А цяпер у мяне ніякіх ілюзій не было: я разумеў, што КР — найперш дыскусійны орган. Ёсць нюансы, які мяне па сёння не задавальняюць — напрыклад, доўгае прыняцце пэўных рашэнняў, калі гэта праходзіць кучу працэдур. Прыходзіцца часам абсалютна некампетэнтныя меркаванні выслухоўваць на пасяджэннях — гэта крыху напружвае. Але я думаю, што так працуе любы парламент, і Рада ўкраінская, і сеймы.

Праўда, сябе ўжо далей, нават калі вярнуцца ў дэмакратычную Беларусь, у ролі дэпутата ці чыноўніка я не бачу і блізка. Пасля ўсяго гэтага мне ўжо не хочацца.

«НН»: Настолькі стаміліся?

АК: Ведаеце, проста ёсць пэўныя правілы гульні, якія вельмі моцна, на жаль, залежаць ад еўрапейскіх палітыкаў. І тут ясна: мы ў Еўропе — госці, па вялікім рахунку, якім далі прытулак, але мы не можам навязваць свае правілы гульні. Гэта тычыцца шмат якіх рэчаў, самых элементарных — па тых жа студэнтах беларускіх, па працаўладкаванні, па тым, як тут часта доўга легалізавацца. Паўплываць на гэта складана, нават на ўзроўні Офіса Ціханоўскай. Мы прыходзім і кажам — трэба тое і тое. Але гэта нам трэба, не ім, у іх у прыярытэце інтарэсы іх грамадзян.

І хоць Еўрасаюз і «пляскаў у далоні», што адбыліся выбары ў КР, што ўтварыўся такі орган, пакуль нічога далей не пайшло. Хаця рух у гэтым кірунку ідзе: ствараюцца парламенцкія групы, ёсць досыць добрыя сувязі з той жа Радай Еўропы. Але гэта ўсё вельмі доўгі працэс. Мне больш падабаецца варушняк.

З іншага боку, я цудоўна разумеў: шмат якія рэчы, што мы распрацоўваем, можа, увогуле ніколі не будуць рэалізаваныя. Але ўсё роўна трэба рухацца ў гэтым кірунку. І добра, што ёсць людзі, якія гэтым займаюцца. Нагадаю, што КР — гэта не пра заробак, гранты і фінансаванне, гэта ўсё на грамадскіх пачатках. Важна, што знайшліся людзі, якія сказалі: окей, у мяне ёсць абавязкі перад сям’ёй, але я хачу яшчэ на сябе ўзваліць палітыку. 

Таму на крытыку КР я часам гляджу касавата: крытыкуюць, збольшага, тыя, хто сам зусім нічога не робіць.

Лукашэнка нейкую прышчэпку беларусам зрабіў, мне падаецца, калі паабяцаў, што прыйдзе і ўсё вырашыць за нас, а наша задача — сядзець і не трындзець. Гэта на многіх паўплывала, мысленне змяніць не могуць дагэтуль. Калі нам прад’яўляюць, што «вы для нас ніхрана не зрабілі»… Прабачце, але вы будзеце займацца сваімі справамі, вам палітыка нецікавая, падтрымка ініцыятыў нецікавая, вы вырашаеце выключна свае жыццёвыя праблемы, а нехта павінен яшчэ і вашымі праблемамі займацца таксама? З чаго вы ўзялі, што гэта так чароўна працуе?

Мы ўсе павінны быць у звязцы: мы нешта спрабуем зрабіць, але і вы спрабуеце нам дапамагчы.

«Офіс Ціханоўскай не ўсемагутны, але на сёння гэта самая моцная структура сярод дэмакратычных сілаў»

«НН»: Пасля затрымання Сяргея Ціханоўскага вы далучыліся да каманды Святланы, сталі яе прэс-сакратаром. А якія ў вас сёння стасункі?

АК: У нас ёсць прамы кантакт адно з адным, але мы камунікуем вельмі рэдка. Можа, раз у месяц. Калі, напрыклад, мне прыходзіць інфармацыя, якую яна павінна ведаць, асабліва калі гэта тычылася Сяргея. Але апошнім часам па ім няма ніякай новай інфы.

«НН»: Сёння Святлана для вас нацыянальная лідарка і прэзідэнтка ці як вы яе ўспрымаеце для сябе?

АК: Я тут як скаціна, якая імкнецца, каб у яе ў прынцыпе не было лідараў (пасміхаецца). 

Я камандны гулец: лукашызм тут на мяне моцна паўплываў. Калі ёсць выключна адзін лідар, за якім усе мусяць ісці — для мяне гэта цяпер набыло негатыўнае адценне, у мяне алергія на «незаменнага лідара» (дарэчы, у «Белполе» ў нас таксама няма лідара ці камандзіра — меркаванне кожнага чалавека раўназначна).

Але я лічу, што менавіта Ціханоўская на сённяшні момант — адзін з самых важных набытых інструментаў, якія ёсць у дэмакратычнай Беларусі. І развальваць гэта дакладна нельга. Офіс — не ўсемагутны, але гэта самая моцная структура сярод дэмакратычных сілаў.

Па вялікім рахунку, ідзе барацьба на выжыванне — не на жыццё, а на смерць. Чамусьці многія не могуць да гэтага дайсці сваёй галавой. Асабліва людзі, якія кажуць, што з рэжымам трэба неяк размаўляць, весці перамовы. Яны не разумеюць, што хочуць дыялогу з тымі, хто марыць іх знішчыць фізічна.

Павялічыць

«НН»: Дазваляеце даваць Святлане прамыя парады?

АК: Калі шчыра, я не хачу ўплываць на чужую працу. Мне самому было б непрыемна, калі б нехта мне званіў і казаў: ты рабі гэта, а гэта не. Я б проста паслаў такога чалавека нахер.

Калі было што выказаць у плане крытыкі, я казаў і Франаку, і Святлане. Напрыклад, што варта несці больш цвёрдую пазіцыю і па санкцыях, і па кадравых пытаннях. Але агулам я не ў Офісе, таму не магу да канца разумець усіх працэсаў.

«У Ціханоўскага прагучала: ці мы прыбяром Лукашэнку ўсё ж, ці я з’еду, таму што ў гэтай краіне няма чаго лавіць»

«НН»: На месцы Сяргея маглі б быць вы і вылучацца ў прэзідэнты?

АК: Не. Асноўная прычына — у мяне няма такіх лідарскіх задаткаў. Нейкія ёсць, магчыма, але ў Ціханоўскага яны адразу прасвечваліся. Хаця яму прыйшлося шмат чаму вучыцца.

Так, калі ён яшчэ мне агучыў, што збіраецца балатавацца, сказаў: «Вось мне падпісчыкі кажуць, каб я балатаваўся ў прэзідэнты» (любімая фішка блогераў). Я яму тады сказаў: «Сярога, падпісчыкі шмат чаго пішуць, але ты павінен сам вырашыць, узважыўшы, не адштурхоўвацца ад меркавання невядома каго — можа, там чалавек проста сядзіць п’е піва, глядзіць футбол і табе заадно напісаў».

Я з ім таксама падзяліўся кантактамі розных беларускіх палітыкаў, сказаў, што вось можаш камунікаваць з імі ў кулуарах, рабіць гутаркі, каб паспрабаваць зразумець, хто ёсць хто, у каго якія ідэі і думкі.

Я яго таксама тады запытаў: ты ж разумееш, што гэта ўсё значыць турма, усім, хто там будзе, дастаткова проста паглядзець на гісторыю нашых выбараў. Але ён ішоў на рызыку асэнсавана. У яго тады прагучала такая цікавая фраза: «Ці мы прыбяром Лукашэнку ўсё ж, і ў Беларусь прыйдзе дэмакратыя, людзі прагаласуюць за перамены, ці я з’еду, таму што ў гэтай краіне няма чаго лавіць». 

Але калі зноў вяртацца да мяне, я б на сябе такую адказнасць не ўзваліў. Не таму, што баяўся турмы, нам турмой пагражалі кучу разоў, і крымінальную справу заводзілі. А таму, што ў мяне не было ўпэўненасці, як гэта зрабіць і што з гэтага атрымаецца. 

Павялічыць

«Нібыта Статкевіч за амерыканскія, заходнія грошы блогерскую тусоўку развіў, фінансаваў і пайшло-паехала»

«НН»: У вас ёсць адказ, чаму менавіта незадоўга да 2020-га года блогеры, у тым ліку палітычныя, пачалі множыцца як грыбы?

АК: Раскажу такую гісторыю. Калі мяне толькі арыштавалі ў 2020-м, літаральна праз дні тры-чатыры да мяне прыехаў, я так разумею, гэбэшнік (ён не прадстаўляўся дакладна). Ён сказаў, што проста хоча са мной пагутарыць, не для пратакола. У мяне ўжо быў адвакат тады, хоць і не мой пастаянны, і ён не рэкамендаваў, але я пагадзіўся. Я разумеў, што там можа быць праслухоўванне, але мне важна было з таго дыялогу зразумець, куды дзьме вецер і што адбываецца. Сілавік думаў, што размаўляе са мной, каб з мяне выцягнуць інфармацыю, але насамрэч гэта я з яго яе выцягваў.

Калі мы пачалі размову, у яго асноўныя пытанні былі: якія ў вас стасункі з блогерамі, палітыкамі. А потым запытаў: «Вы вось, блогеры, вырашылі зладзіць рэвалюцыю пад кіраўніцтвам Статкевіча?»

І я адразу зразумеў, якую справу будуць імкнуцца раскруціць людзям, зразумеў, да чаго яны рыхтуюцца: што вось нібыта Статкевіч за амерыканскія, заходнія грошы блогерскую тусоўку развіў, фінансаваў і пайшло-паехала (а я нагадаю, што гэта яшчэ было да ўсіх падзей, у чэрвені 2020-га). Насамрэч, нічога такога не было і блізка.

У нас быў блогерскі чат, усе палітычныя блогеры адзін з адным камунікавалі. У чаце сядзелі правераныя людзі, якія даўно працавалі на ютубе і раней былі арыштаваныя не раз. Але ў нас там была не нейкая творчая майстэрня — маўляў, вось ёсць такі рух, мы яго будзем прасоўваць. Мы абмяркоўвалі, як палепшыць кантэнт.

І я ведаю, што ніякія гранты блогеры на той момант не атрымлівалі. Гэта было вельмі складана правярнуць. Усе збольшага жылі за кошт падтрымкі людзей, якія аплачвалі штрафы, дапамагалі набываць канфіскаваную апаратуру (плюс самі працавалі паралельна, канечне). Колькі ў нас саміх было выпадкаў, калі проста на вуліцы падыходзілі незнаёмыя людзі, каб аддзячыць!

Адзін раз нам за раз далі 300 даляраў — я проста ахранеў! Падышоў мужчына, дастаў пашпарт свой, а там грошы: маўляў, я ведаю, што вы тут бываеце, спецыяльна вас чакаў, каб падтрымаць справу, якую вы робіце. Я спачатку адмаўляўся, але ён настойваў: «Я не адрываю ад сэрца гэтыя грошы, яны ў мяне не апошнія, проста хачу вам дапамагчы, бо вы робіце вельмі важную працу». І такія моманты не проста дазвалялі выжыць, яны давалі маральны стымул.

«НН»: Маці Пятрухіна называла вас абодвух здраднікамі, а ў вас якія стасункі з блізкімі цяпер?

АК: Я са сваёй сям’ёй не камунікую зусім, не хачу, каб у іх праз мяне былі хоць нейкія праблемы.

«НН»: Раней вы расказвалі, што ваш дарослы сын таксама жыве ў Еўропе, але вы з ім не сустракаліся. Вашы стасункі не пацяплелі з таго моманту, уз’яднання не адбылося?

АК: Не, мы не аднаўлялі сувязь. Я не ведаю, дзе ён. Я — чалавек публічны, мяне нескладана знайсці. Калі яму не трэба, то гэта яго выбар, ён дарослы чалавек.

«НН»: Няма адчування адзіноты ў сувязі з гэтым?

АК: Не, няма.

«НН»: Вы цяпер свабодны ці ў стасунках?

АК: Скажу так: я не свабодны (пасміхаецца).

«НН»: Ці ёсць сум па Беларусі?

АК: Я проста хачу вярнуцца. І лічу, што некаторыя нашы палітыкі мала робяць для галоўнай мэты беларусаў — вяртання дадому. 

Прырода, на шчасце, у Беларусі і Польшчы амаль аднолькавая. Калі б я знаходзіўся недзе ў Афрыцы, то дакладна б з глузду з’ехаў. Ведаю, бо калі жыў у Крыме да ўсіх падзей, там я моцна сумаваў па Беларусі, проста капец як! Хаця там прыгожа — моры, горы і гэтак далей. Але настальгія па нашым ландшафце была проста страшная.

Калі пагружаны ў бягучыя праблемы і для меланхоліі няма часу — гэта ратуе. У мяне назіраецца не дэпрэсія на фоне эміграцыі, а жаданне і моцны стымул. Я маю дасье на пэўных людзей, якое звязанае і з пасадкай, і з турмой і з катаваннямі палітвязняў. У першую чаргу мне б хацелася па вяртанні адразу закрыць мяжу і не даць ім з’ехаць ад адказнасці.

«НН»: Хто першы ў спісе вашага дасье на адплату?

АК: Там шмат хто — і суддзі, і пракурорскія работнікі, шмат мянтоў з той жа Бярозы. З Пальчыкам я б з задавальненнем сустрэўся, але ўжо не ў тых умовах, калі я на расцяжцы (Андрэй Пальчык — экс-начальнік наваполацкай калоніі, адной з найгоршых па ўмовах утрымання — НН).

Наконт іх пакарання, то я ўвогуле за закон, але сітуацыя складваецца такая, што гэтыя людзі самі зрабілі ўсё магчымае, каб іх напаткала не зусім законнае пакаранне і людскі гнеў. Я проста ведаю, што калі б таго ж Пальчыка прывесці ў калонію (нават хай там не будзе ніводнага палітвязня), яго простыя зэкі на рамяні парэжуць. Ды і самі супрацоўнікі адміністрацыі некаторыя маюць да яго шмат пытанняў. І ў гэтым вінаваты толькі ён.

• 27
• 2
• 2
• 0
• 0
• 0
• 0
• 1