Губка для мыцця посуду — рай для бактэрый. Што ж рабіць, каб не пляжыць сваё здароўе?
Можа варта адмовіцца ад яе на карысць шчоткі? Або мяняць часцей? Праз колькі дзён? Салідныя навуковыя даследаванні даказалі і важнасць таго, наколькі яна высыхае.

Шматлікія віды бактэрый умеюць выжываць у самых экстрэмальных умовах — у зямной кары, у кіпячых гейзерах, на вечнай мерзлаце. Але калі б у іх быў выбар, кухонная губка заняла б першае месца ў спісе жаданых месцаў для жыцця.
Як піша ВВС, у 2017 годзе нямецкі мікрабіёлаг Маркус Эгерц (Markus Egert) з Універсітэта Фуртвангена даследаваў мікрабіём выкарыстаных кухонных губак і выявіў 362 віды бактэрый. У некаторых участках шчыльнасць бактэрый дасягала 54 мільярдаў на квадратны сантыметр — прыкладна столькі ж, колькі ў чалавечым кале.
Аднак, як адзначае вучоны, вялікая колькасць бактэрый яшчэ не значыць, што губка небяспечная для здароўя. Бактэрыі ёсць усюды: на скуры, у глебе, у паветры. Не ўсе яны шкодныя — многія нават карысныя. Галоўнае пытанне: ці варта хвалявацца менавіта праз тых, што жывуць у губцы?
У сваім даследаванні Эгерц прааналізаваў ДНК самых распаўсюджаных відаў. Пяць з дзесяці былі блізкія да тых, што могуць выклікаць інфекцыі ў людзей з аслабленым імунітэтам. Цікава, што ачыстка губак — напрыклад, у мікрахвалёўцы ці гарачай мыльнай вадзе — не вельмі дапамагала: частка бактэрый гінула, але іншыя, больш устойлівыя, выжывалі і хутка размнажаліся.
«Мы мяркуем, што рэгулярная «ачыстка» вядзе да натуральнага адбору больш устойлівых штамаў, — кажа Эгерц. — У выніку яны пачынаюць расці яшчэ хутчэй».
Але важна разумець: ні адна з знойдзеных бактэрый не звязаная з сур’ёзнымі харчовымі атручваннямі. Каля 90% выпадкаў шпіталізацыі праз харчовыя інфекцыі выклікаюцца ўсяго пяццю патагенамі — сярод іх кішэчная палачка і сальманела. На шчасце, гэтыя віды рэдка сустракаюцца ў губках.
«Мы знайшлі толькі патэнцыйна патагенныя бактэрыі, небяспечныя галоўным чынам для людзей з аслабленым імунітэтам, дзяцей і пажылых, — тлумачыць Эгерц. — Для здаровага чалавека губка звычайна не нясе пагрозы».
Прафесарка Джэніфер Куінлан (Jennifer Quinlan) з калегамі ў 2017 годзе сабрала губкі з 100 дамоў у Філадэльфіі. Толькі ў 1—2% узораў былі знойдзены бактэрыі, што выклікаюць харчовае атручванне, і то — у нязначнай колькасці.
Гэтыя высновы пацвердзіла і даследаванне Сольвейг Лангсруд (Solveig Langsrud) з Нарвежскага інстытута харчовых даследаванняў Nofima, праведзенае ў 2022 годзе. Лангсруд с калегамі параўноўвала бактэрыяльны склад губак і шчотак. У абодвух выпадках знаходзіліся падобныя, не патагенныя віды, але ў шчотках бактэрый было значна менш.
Па словах спецыялістаў, большасць бактэрый у губцы не выклікаюць захворванняў, але з цягам часу яны могуць прывесці да таго, што губка пачынае дрэнна пахнуць. А вось калі губкай праціраць вадкасць ад сырога мяса ці курыцы — з’яўляецца рызыка, што патагенныя бактэрыі ўсё ж трапяць у яе.
Даследаванне Лангсруд паказала: калі ў губку трапляе сальманела, яна там актыўна размнажаецца. У шчотцы ж — хутка гіне. Магчыма, гэта звязана з тым, што шчоткі хутчэй сохнуць паміж выкарыстаннямі, а губкі часта застаюцца вільготнымі ўнутры.
Такія небяспечныя бактэрыі могуць лёгка пераходзіць з губкі на посуд або кухонныя паверхні.
Дык што рабіць?
Эксперты раяць мяняць губку хаця б раз на тыдзень, але ёсць спосабы працягнуць яе «жыццё». Губку можна пакласці ў посудамыйную машыну і памыць разам з посудам ці змясціць у мікрахвалёўку на хвіліну, пакуль не пойдзе пара. Абодва спосабы заб'юць большасць патагенаў.
Хоць, як паказала даследаванне Эгерта, такая ачыстка з часам спрыяе выжыванню найбольш устойлівых відаў. Кіпень ці дэзынфікуючы сродак — таксама эфектыўныя метады, але і яны не гарантуюць 100% абароны, асабліва ад тых бактэрый, што ўтвараюць ахоўныя ліпкія біяплёнкі. Але гэты метад паказаў сваю эфектыўнасць у барацьбе з такімі патагенамі, як сальманела.
Іншыя карысныя парады:
-
не захоўвайце губку ў мыйцы — давайце ёй прасыхаць,
-
добра адціскайце вільгаць і выдаляйце рэшткі ежы.
Але, магчыма, найлепшае рашэнне — проста перайсці на шчотку.
«Я б наогул не выкарыстоўваў губкі на кухні», — кажа Эгерц. — «Шчотка значна лепшая: у ёй менш бактэрый, яна хутчэй сохне і яе лягчэй чысціць».
Каментары
Я думаў раней, што брудная губка можа НАШКОДЗІЦЬ здароў'ю, а аказваецца, што яна здароў'е можна знішчыць!
Дзякую!